Eye on Palestine: Basma Alsharif (Te Gast) + De Palestijnen
In het kader van Eye on Palestine organiseert Art Cinema OFFoff een filmprogramma en discussie met als uitgangspunt het recente artikel van Reem Shilleh en Gawan Fagard, Op zoek naar het Palestijnse militante beeld. De tekst is geschreven in opdracht van het filmkritisch tijdschrift Fantômas (NL) en gepubliceerd in samenwerking met MUBI Notebook (EN).
In aanwezigheid van Basma Alsharif, een kunstenaar en filmmaker van Palestijnse afkomst, geboren in Koeweit en opgegroeid tussen Frankrijk, de VS en de Gazastrook.
Gevolgd door een discussie tussen Basma Alsharif, Reem Shilleh en Gawan Fagard
Reem Shilleh is onderzoeker, curator, redacteur en kunstenaar. Ze woont en werkt tussen Brussel en Ramallah. Gawan Fagard is onderzoeker en docent (Universiteit Zürich, Universiteit Antwerpen, ULB & RITCS).
Met dank aan EYE Filmmuseum Amsterdam voor de Engels ondertitelde 16mm-kopie van Johan van der Keukens De Palestijnen (1975).
Johan van der Keuken, De Palestijnen
In 1975, aan de vooravond van de Libanese burgeroorlog, trok Johan van der Keuken in opdracht van het Nederlands Palestina Comité naar Zuid-Libanon. Hij filmt de plattelandsbevolking tussen twee vuren: de Israëlische artillerie en de plaatselijke feodale heersers. Van der Keuken toont de strijd van de Palestijnen als een klassenstrijd. Hij ziet parallellen tussen de klassentegenstellingen in Europa die nazisme en antisemitisme een kans gaven en die in de Arabische wereld van de Palestijnen, als nieuwe bezitlozen, een explosieve situatie maken. De Palestijnse strijd, gericht op terugkeer naar hun land, werd door Van der Keuken in 1975 gezien in het perspectief van een democratisch Palestina, waar Joden en Palestijnen samen kunnen leven en werken.
Basma Alsharif, O, Persecuted
O, Persecuted maakt van het restaureren van Our Small Houses, de Palestijnse militante film van Kassem Hawal uit 1974, een performance die enkel mogelijk is via film. Snelheid, lichamen en de beweging van het verleden naar een toekomst waar ideologie met escapisme botst.
Basma Alsharif, Deep Sleep
In de onmogelijkheid verkerend om naar Palestina te reizen, gebruikt Basma Alsharif in Deep Sleep zelfhypnose en meerdere beeldlagen als een manier om op twee plaatsen tegelijk te zijn en haar vaderland te bereiken, al is het dan ook maar via het medium film.
In the context of Eye on Palestine, Art Cinema OFFoff proposes a film program and discussion inspired by Reem Shilleh and Gawan Fagard’s recent article, Searching for the Palestinian Militant Image in Times of Existential Emergency: How can the moving image be in solidarity with political resistance? This text was commissioned by the Belgian film magazine Fantômas (NL), and published jointly with MUBI Notebook (EN).
In the presence of Basma Alsharif, an artist and filmmaker of Palestinian origin, born in Kuwait, and raised between France, the US and the Gaza Strip.
Followed by a discussion between Basma Alsharif, Reem Shilleh and Gawan Fagard
Reem Shilleh is a researcher, curator, editor and artist, living and working between Brussels and Ramallah. Gawan Fagard is a researcher and lecturer (Zürich University, Antwerp University, ULB & RITCS).
Thank you to EYE Film Museum Amsterdam for the English subtitled 16mm copy of Johan van der Keuken’s De Palestijnen (The Palestinians, 1975)
Johan van der Keuken, De Palestijnen
In 1975, on the eve of the Lebanese civil war, Johan van der Keuken travelled to southern Lebanon on behalf of the Netherlands Palestine Committee. He filmed the rural population between two fires: the Israeli artillery and the local feudal rulers. Van der Keuken shows the Palestinians’ struggle as a class struggle. He sees parallels between the class divisions in Europe that gave Nazism and anti-Semitism a chance and those in the Arab world that make Palestinians, as newly dispossessed, an explosive situation. The Palestinian struggle, aimed at returning to their land, was seen by Van der Keuken in 1975 in the perspective of a democratic Palestine, where Jews and Palestinians could live and work together. The movie is at once personal and scientific: interviewing Palestinian refugees in Southern Lebanon who recount in their own words their experiences as refugees and resistance fighters, while also explaining the historical development of zionism and the Palestinian resistance through an analysis capitalism and imperialism.
Basma Alsharif, O, Persecuted
O, Persecuted turns the act of restoring Kassem Hawal’s 1974 Palestinian militant film, Our Small Houses, into a performance possible only through film. One that involves speed, bodies, and the movement of the past into a future that collides ideology with escapism.
Basma Alsharif, Deep Sleep
Temporarily restricted from travel to the Gaza Strip because of border conflict, I undertook the study and practice of autohypnosis with the purpose of bi-locating into multiple places at once. Paired with field recordings rendered into a binaural beat soundtrack, Deep Sleep is made up of a year’s worth of bi-location sessions recorded onto Super8mm film. The result is a movement through the ruins of ancient civilizations as embedded in modern civilization-in-ruins. Deep Sleep draws from the historical avant-garde cinema to produce an invitation to move through landscapes and transcend geographical borders in a collective act that discards memory in exchange for a visceral present.
في سياق برنامج عين على فلسطين، تنظم سينما الفن OFFoff عرضًا سينمائيًا ونقاشًا مستوحى من المقال الأخير للباحثَين ريم شِلّة وجوان فاغارد، بعنوان البحث عن الصورة النضالية الفلسطينية في أوقات الطوارئ الوجودية: كيف يمكن للصورة المتحركة أن تتضامن مع المقاومة السياسية؟، والذي نُشر بالتعاون بين مجلة السينما البلجيكية فانتوماس ومنصة MUBI Notebook.
ضيفة العرض: الفنانة والمخرجة الفلسطينية بسمة الشريف، المولودة في الكويت والتي نشأت بين فرنسا، الولايات المتحدة، وقطاع غزة.
يتبع العرض: نقاش مفتوح بين بسمة الشريف، ريم شِلّة، وجوان فاغارد:
ريم شِلّة: باحثة، قيّمة فنية، محررة، وفنانة، تعمل بين بروكسل ورام الله.
جوان فاغارد: باحث ومحاضر في جامعات زيورخ، أنتويرب، ULB وRITCS.
شكر خاص: لمتحف الفيلم EYE بأمستردام لتوفير نسخة 16 ملم مترجمة إلى الإنجليزية من فيلم “الفلسطينيون” (1975) للمخرج يوهان فان در كوكين.
يوهان فان در كوكين: الفلسطينيون (1975)
في ذروة الاضطرابات السياسية قبيل الحرب الأهلية اللبنانية، سافر المخرج يوهان فان در كوكين إلى جنوب لبنان موفداً من لجنة فلسطين الهولندية. يوثق الفيلم النضال الفلسطيني من خلال حياة اللاجئين في مواجهة المدفعية الإسرائيلية والأنظمة الإقطاعية المحلية، عاكسًا هذا الصراع كجزء من النضال الطبقي.
يربط فان در كوكين بين الانقسامات الطبقية التي أنتجت النازية ومعاداة السامية في أوروبا، وتلك التي تجعل الفلسطينيين، كضحايا للتشريد، في حالة غليان مستمر. رؤيته كانت نحو فلسطين ديمقراطية يتشارك فيها اليهود والفلسطينيون حياةً مشتركة. الفيلم يمزج بين الوثائقي والشخصي، عبر لقاءات مباشرة مع لاجئين ومقاومين يروون تجاربهم، وتحليل تاريخي للصهيونية والمقاومة الفلسطينية من منظور الرأسمالية والإمبريالية.
بسمة الشريف: يا مضطهد
في يا مضطهد، تتحوّل عملية استعادة الفيلم النضالي الفلسطيني بيوتنا الصغيرة (1974) للمخرج كاسم حوّل إلى أداء سينمائي يتقاطع فيه الماضي مع الحاضر. الفيلم يدعو المشاهد لتأمل الأيديولوجيا والهروب في آنٍ واحد.
بسمة الشريف: النوم العميق
بعد أن مُنعت من السفر إلى غزة بسبب صراعات الحدود، لجأت بسمة إلى ممارسة التنويم الذاتي لتحقيق ما تسميه “الوجود في أماكن متعددة”. بتقنيات صوتية متقدمة وجلسات تصوير Super8mm، يستكشف الفيلم أنقاض الحضارات القديمة المتداخلة مع أزمات العالم الحديث. بأسلوب يستلهم من السينما الطليعية، يدعو النوم العميق المشاهدين لتجاوز الحدود الجغرافية عبر تجربة حسّية مشتركة، تتجاوز الذكريات وتُعيدهم إلى حاضر مفعم بالحركة.